Factsheet Vluchtelingen

FACTSHEET VLUCHTELINGEN

Werkdocument update 1, 02.10.15

1.   De vluchteling na plaatsing in een Asielzoekerscentrum (AZC)

1.1 De aanmelding en wachten op de start van de asielprocedure

Nadat een vluchteling in een Centrale Ontvangstlocatie (COL) Ter Apel of elders een asielaanvraag heeft gedaan wordt hij of zij geregistreerd en krijgt medisch onderzoek. Daarna begint de rust- en voorbereidingstermijn van minimaal 6 dagen voordat de asielprocedure start. Vervolgens wordt een asielzoeker overgeplaatst naar een van de vele centrale Procesopvanglocaties (POL) in het land Gezien de grote hoeveelheid aanvragen volgt er dan een wachtperiode. Deze wordt thans (30.09.15) geschat op 3 – 5 maanden.

1.2 De asielprocedure

Na aanmelding en wachttijd volgt de Algemene Asielprocedure (AA) bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) die 8 – 14 dagen duurt. Als de IND het asielrelaas duidelijk acht, kan er al binnen de AA een beslissing worden genomen, zowel positief als negatief.

Als meer onderzoek nodig is, b.v. omdat de nationaliteit niet duidelijk is, kan de IND beslissen om de zaak te verwijzen aar de Verlengde Asielprocedure (VA).

De VA kan 6 maanden duren en kan worden verlengt met nog eens 6 maanden.

In deze fase worden vluchtelingen overgeplaatst naar een Asielzoekerscentrum (AZC).

Het resultaat is meestal een tijdelijke verblijfsvergunning voor vijf jaar. Indien het weer rustig wordt in het land van herkomst, moet men terug. Zo niet dan kan men na 5 jaar een vaste verblijfsvergunning aanvragen.

1.3.   Rechten en plichten: wat mag er in de wachtperiode

Tijdens het verblijf in het AZC hebben asielzoekers recht op een bedrag voor eten, kleding en persoonlijke uitgaven via het Centraal Orgaan opvang

asielzoekers (COA). Om dit bedrag te krijgen, moet er elke maandag gestempeld worden. Wat mag er:

a. in het AZC werken, denk aan schoonmaken of klussen. Ze krijgen hiervoor een kleine vergoeding. Bewoners mogen ook buiten het azc vrijwilligerswerk doen.

b. Nederlands leren

c. meedoen aan cursussen of sporten bij de plaatselijke sportclub

d. Volwassen asielzoekers mogen per jaar 24 weken betaald werk doen, onder strikte voorwaarden. Eventuele inkomsten worden ingehouden op het leef- en kleedgeld. Bewoners die willen werken moeten zelf werk zoeken. Het COA geeft wel advies maar bemiddelt niet.

e. voorbereiding op de arbeidsmarkt (cv schrijven, validatie diploma’s): Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF steunt hoger opgeleide vluchtelingen bij hun studie en het vinden van een baan op niveau. 

f. Kinderen 5-18 moeten naar scholen i.v.m. leerplicht in de gemeenten in de buurt van het AZC.

Wat mag er niet:

a. zonder verblijfsvergunning werken zonder voorwaarden

b. zonder verblijfsvergunning aanvullende opleidingen doen.

Bij de bestaande locaties is bovenstaande structuur geregeld. Bij de nieuwe locaties moet dit worden opgezet. COA’s en de Stichtingen Vluchtelingenwerk verdelen de taken.

Wanneer een asielzoeker in het bezit in van een verblijfsvergunning is hij/zij Nederlands burger. Dan komt het sofinummer, nodig om te kunnen werken en opleidingen te doen. Men krijgt drie jaar de tijd om te voldoen aan de inburgeringsplicht. Dit kan dus ook al starten terwijl men nog in het AZC zit.

Als er een woning is gevonden, wordt die kaal opgeleverd. De gemeente geeft alsdan een inrichtingskrediet. De vluchteling kan met dit geld de meest basale benodigdheden voor het nieuwe huis aanschaffen, zoals een bed, bank, tafel, koelkast en stoelen. Maar ook verf, terpentine en kwasten. Het inrichtingskrediet is geen gift, maar een lening

1.4 De huidige problemen in de Asielzoekerscentra en de woningvoorraad

In het ACZ zitten twee groepen mensen:

a. de groep mensen die nog in asielprocedure en is in het bezit van een w-document, een tijdelijk vreemdelingenidentiteitsbewijs. Deze asielzoekers zijn in afwachting van de VA of een Herhaalde Asielaanvraag (HASA). Zij moeten dus afwachten of ze wel of geen verblijfsvergunning krijgen. Bij afwijzing is er de mogelijkheid om in beroep te gaan tegen de negatieve beslissing van de IND. Dit zijn langlopende processen en een vluchteling zit dan al gauw meer dan een jaar op een AZC.

b. In het AZC zitten thans ongeveer 13.000 mensen die al een tijdelijke verblijfsvergunning die wachten totdat ze een huurhuis toegewezen krijgen.

De gemeenten hebben grote moeilijkheden met het plaatsen van de grote groep mensen

die een tijdelijke verblijfsvergunning hebben omdat de woningvoorraad te klein is.

Er lange wachtlijsten zijn voor de sociale huurwoningen, vooral voor alleenstaande

mannen, waardoor de uitstroom uit het AZC stokt. Dit probleem veroorzaakt dat er in de

AZC’s nauwelijks opvang mogelijk is voor de nieuwe stroom vluchtelingen.

1.5     Hoe zijn de praktische zaken geregeld?

Naast de opvang en bovengenoemde activiteiten helpen COA en VluchtelingenWerk ook met maatschappelijke en praktische zaken tijdens het verblijf op een AZC.

De organisaties hebben een verschillende taak en werkwijze:

·	COA is de uitvoerende overheidsinstelling inzake opvang conform de wettelijke regelgeving.

·	VluchtelingenWerk is een onafhankelijke organisatie die de belangen behartigt van vluchtelingen. Er zijn twaalf stichtingen in Nederland. VluchtelingenWerk werkt met een caseload aan cliënten. Elke vrijwilliger heeft een caseload van ongeveer 30 cliënten waarvoor hij of zij verantwoordelijk is.

De taakverdeling is ongeveer als volgt:

COA:

a. aanvragen van verzekeringen en sofinummer

b. bankrekening openen

c. het regelen van een huurhuis. aan de hand van wensen van de vluchteling en de mogelijkheden in de regio, wordt een zo goed mogelijke match gemaakt tussen een vluchteling en een gemeente. Gemeenten hebben gemiddeld twaalf weken de tijd voor het vinden van woonruimte en de verhuizing van de vluchteling, doch dit lukt niet wegens het gebrek aan huurhuizen

VluchtelingenWerk:

a. juridische begeleiding tijdens asielprocedure (met name op het AZC). Denk aan gehoren van de IND bijwonen, vluchtverhaalanalyses schrijven, ondersteunen advocaten, uitleg van procedures, gezinshereniging, of ondersteuning bij terugkeer.

b. maatschappelijke begeleiding (op AZC, maar met name daarna): praktische ondersteuning bij gezondheidzorg, huisvesting en financiën. Bijvoorbeeld uitkeringen aanvragen, toeslagen, bekijken huizen, inrichting huizen, hulp bij integratie, schrijven cv’s, zoeken van werk, etc.

1.6 Lijst met locaties in Noord-Holland D 1580, welke op het laatste moment wordt geüpdatet.

Per 30 september 2015 is bekend dat er op de volgende locaties aanmeldcentra en opvangcentra komen:

Aanmeldcentra landelijk:

·

Ter Apel

·

Amsterdam

·

Zevenaar

·

Budel

·

Rotterdam

·	Veenhuizen

·

Leusden

Huidige capaciteit opvang vluchtelingen in Noord-Holland

Amsterdam:

Wethouder Verheijhal 300

Havenstraat 6 400

Flierbosdreef 2-12 700

Kantoorgebouw Haaksbergweg 750

Alkmaar:

Azielzoekerscentrum Alkmaar 400

Bergen aan Zee:

Opvanglocatie De Dennen 95

Den Helder:

Rijksinrichting voor jeugdigen De Doggershoek 600

Maaskampkazerne 300

*Opvangcentrum voor uitgeprocedeerde gezinnen 372

Haarlem:

Koepelgevangenis Haarlem 350

Expo Haarlemmermeer 422

Heerhugowaard:

Gevangenis Westlinge 600

Osdorp:

Sportcentrum Caland 300

Zaandam:

Burgemeester in t Veldpark 500

Bajesboten Zaandam 300

---------------

Totaal 6389

1.7 Locaties VluchtelingenWerk Noord-Holland

VluchtelingenWerk zit op circa 37 locaties in Noord-Holland.

De twee stichtingen die in Noord-Holland werkzaam zijn en het werk coördineren:

1. Stichting Noordwest Holland, 29 locaties.

Regiokantoor: Surinameweg 2, 2035 VA Haarlem 023-5313020

http://www.vluchtelingenwerk.nl/noordwestholland

2. Stichting Amstel tot Zaan; 8 locaties.

Regiokantoor (tevens landelijk hoofdkantoor):

Surinameplein 122, 1058 GV Amsterdam 020-6277745

http://www.vluchtelingenwerk.nl/amsteltotzaan/locaties

Dit document wordt regelmatig bijgewerkt en staat straks in het vluchtelingen dossier. Vraag: heeft iemand een beter en actueler kaartje?

Anne Legeland en Esther van Ameijde

02.10.15