Nieuwe belastingregels Algemeen Nut Beogende Instellingen

Op 1 januari 2008 veranderen de belastingregels voor algemeen nut beogende instellingen (ANBI) op het gebied van:

·

schenking

·

successie

·	aftrek van giften (inkomsten- en vennootschapsbelasting)

Alleen de instellingen die de Belastingdienst heeft aangewezen als een ANBI kunnen dan gebruikmaken van de fiscale voordelen. Om als een ANBI te worden aangewezen, moet u een beschikking aanvragen bij de Belastingdienst, ook als u eerder al gerangschikt is bij de Belastingdienst.

Wat is een ANBI?

Een ANBI is een kerkelijke, levensbeschouwelijke, charitatieve, culturele, wetenschappelijke of algemeen nut beogende instelling die als zodanig door de Belastingdienst is aangewezen.

Wat zijn de fiscale voordelen voor een ANBI?

·	Een ANBI hoeft geen successierecht of schenkingsrecht te betalen over erfenissen en schenkingen die de ANBI ontvangt in het kader van het algemeen belang.

·	Uitkeringen die een ANBI doet in het algemene belang zijn vrijgesteld voor het recht van schenking.

·	Als een instelling door de Belastingdienst is aangewezen als een ANBI, kan een donateur giften van de inkomsten- of vennootschapsbelasting aftrekken (uiteraard binnen de daarvoor geldende regels).

De ANBI-regeling

In het ANBI-besluit (en een daarbij behorende toelichting) staat beschreven aan welke eisen een ANBI vanaf 1 januari 2008 moet voldoen. Dit is het besluit van 1 februari 2007, nr. DB 2007-31M.

In de verkorte versie van het besluit vindt u informatie over:

·	Welke instellingen kunnen worden aangewezen als een ANBI?

·	Gescheiden vermogen

·	Beperkt eigen vermogen

·	Beloning bestuurders

·	Beleidsplan

·	Redelijke verhouding tussen kosten en bestedingen

·

Opheffing

·	Administratieve verplichtingen

·	Geen terugwerkende kracht

·	Bekendmaking door Belastingdienst

·	Meerdere instellingen aanwijzen bij 1 beschikking

Welke instellingen kunnen worden aangewezen als een ANBI?

Dat zijn kerkelijke, levensbeschouwelijke, charitatieve, culturele, wetenschappelijke of algemeen nut beogende instellingen.

Om als een ANBI aangewezen te kunnen worden, moeten het doel en de feitelijke werkzaamheden van de instelling een algemeen belang dienen. Verder mag een ANBI geen winstoogmerk hebben. Een instelling mag dus geen particulier of individueel belang dienen. Onder andere sportverenigingen, personeelsverenigingen en commerciële instellingen zijn geen ANBI.

Gescheiden vermogen

Een natuurlijk persoon of een rechtspersoon in de functie als bestuurder en/of beleidsbepaler mag niet over het vermogen van de instelling beschikken alsof het zijn eigen vermogen is. Dit heet het ‘beschikkingsmachtcriterium’. Dit criterium verzekert (onder andere) dat de instelling onafhankelijk is ten opzichte van donateurs en begunstigden. Een natuurlijk persoon of een rechtspersoon in de functie als bestuurder en/of beleidsbepaler mag daarom geen meerderheid van de zeggenschap hebben over het vermogen van de instelling.

Steunstichtingen

Het komt voor dat zowel de stichting als de steunstichting(en) over elkaars vermogen beschikken alsof er sprake is van eigen vermogen. Men beschikt vaak over hetzelfde bestuur. Er is een uitzondering gemaakt voor instellingen die om deze reden niet aan het beschikkingsmachtcriterium voldoen, zodat ook deze instellingen als ANBI aangewezen kunnen worden.

Beperkt eigen vermogen

Een ANBI mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor de continuïteit van de voorziene werkzaamheden van de doelstelling van de instelling. Dit heet het ‘bestedingscriterium’. Het doel van het bestedingscriterium is het voorkomen van niet-redelijke vermogensvorming (oppotten van vermogen).

Welk vermogen mag een ANBI in ieder geval aanhouden?

·

Vermogen (of bestanddelen daarvan) dat is verkregen als legaat (via een erfenis) of schenking, waarvan de erflater of schenker heeft bepaald dat slechts de rendementen uit dat vermogen mogen worden gebruikt voor het doel van de ANBI (stamvermogen). Het rendement moet dan uiteraard wel daadwerkelijk worden besteed voor het doel van de ANBI en mag niet als vermogen worden aangehouden.

·	Vermogensbestanddelen waarvan de instandhouding voortvloeit uit de doelstelling van een ANBI. Bijvoorbeeld een door de ANBI in stand te houden natuurgebied of gebedshuis.

·	Vermogensbestanddelen die nodig zijn voor het realiseren van de doelstelling. Bijvoorbeeld een eigen bedrijfspand of een eigen opslagplaats voor hulpgoederen.

Beloning bestuurders

Beleidsbepalers (de bestuurders of leden van de raad van toezicht) mogen geen andere beloning ontvangen dan een vergoeding voor gemaakte onkosten. Ook mogen ze, als ze daarvoor in aanmerking komen, een vacatiegeld ontvangen dat niet bovenmatig is.

Gemaakte onkosten zijn kosten die bestuursleden redelijkerwijs hebben vanwege hun functie bij de instelling. Vacatiegeld is een vergoeding die bestuursleden ontvangen voor vacatie, zoals het voorbereiden en bijwonen van een vergadering.

Beleidsplan

Een ANBI moet een actueel beleidsplan hebben. Dit is een document dat inzicht geeft in de manier waarop de doelstelling van de ANBI wordt uitgevoerd. Dit mag ook een meerjarig beleidsplan zijn. Het plan moet inzicht geven in:

·	de werkzaamheden die de instelling verricht

·	de manier waarop de instelling geld wil werven

·	het beheer van het vermogen van de instelling

·	de besteding van het vermogen van de instelling

Redelijke verhouding tussen kosten en bestedingen

De kosten van het werven van geld en de beheerkosten moeten in redelijke verhouding staan tot de bestedingen. Kosten voor propaganda, publiciteit en public relations zijn voorbeelden van kosten van het werven van geld. Dat geldt ook voor de kosten om opbrengsten uit collecten, mailingacties, giften, nalatenschappen, loterijen en subsidies te krijgen. Een voorbeeld van beheerskosten zijn administratiekosten.

Wat een ‘redelijke verhouding’ is, is (onder andere) afhankelijk van de aard van de ANBI. Een zuiver fondsenwervende instelling zal in het algemeen meer kosten moeten maken dan een zuiver vermogensfonds.

Opheffing

Uit de regelgeving (de statuten) moet blijken dat als er bij opheffing van de instelling een positief saldo is, dat moet worden besteed aan een soortgelijk doel als dat van de opgeheven instelling.

Administratieve verplichtingen

Een ANBI moet verplicht een administratie voeren. Uit deze administratie moet blijken:

·	welke bedragen er (per bestuurder) aan onkostenvergoeding en vacatiegelden zijn betaald. Zo kan de Belastingdienst beoordelen of de bestuursleden bovenmatige onkostenvergoedingen en/of vacatiegelden ontvangen.

·	welke bedragen zijn uitgegeven aan het werven van geld en het beheer van de instelling. Dat geldt ook voor alle andere kosten. Zo kan de Belastingdienst beoordelen of er een redelijke verhouding is tussen de kosten en de bestedingen.

·	wat de aard en omvang van de inkomsten en het vermogen van de instelling is. Zo kan de Belastingdienst de bestedingen van de ANBI beoordelen op het bestedingscriterium.

Geen terugwerkende kracht

Uitgangspunt van de regeling is dat om de fiscale voordelen te verkrijgen, een instelling vooraf bij beschikking door de Belastingdienst is aangewezen als een ANBI.

Het aanwijzen als een ANBI gebeurt daarom niet met terugwerkende kracht. Toch is dit (in bijzondere gevallen) wel mogelijk. Dat kan bijvoorbeeld als een ANBI via uiterste wil (de inhoud van een testament) is opgericht.

Bekendmaking door Belastingdienst

De Belastingdienst maakt begin 2008 op deze site bekend welke instellingen zijn aangewezen als ANBI. Als een instelling niet meer als een ANBI is aangewezen, maakt de Belastingdienst dat ook bekend. De Belastingdienst maakt alleen de naam en vestigingsplaats van de instelling bekend en de datum vanaf wanneer een instelling als ANBI wordt aangewezen. Als een instelling niet meer als ANBI is aangewezen, maakt de Belastingdienst dat met de datum van intrekking ook op deze site bekend.

Meerdere instellingen aanwijzen bij 1 beschikking

Het is mogelijk om meerdere instellingen bij 1 beschikking aan te wijzen als ANBI. Dit kan alleen bij een specifieke categorie instellingen, of een groep met elkaar verbonden instellingen. Bijvoorbeeld de instellingen die horen bij de Protestantse Kerk Nederland. De groepsleden moeten voor de Belastingdienst identificeerbaar zijn. Bij het aanvragen van een groepsbeschikking moet daarom aangegeven worden welke instellingen onder de groep vallen.

Let op!

Alleen de instellingen die voldoen aan de eisen van de ANBI-regeling kunnen in de beschikking worden opgenomen.

Niet voldoen aan vereisten voor een groepsbeschikking

Het is mogelijk dat niet alle instellingen in een groep aan de vereisten voldoen om als ANBI aangewezen te kunnen worden. Een instelling die niet aan de vereisten voldoet, kan dan niet in de groepsbeschikking worden opgenomen.

Verlies van de ANBI-status van een in een groepsbeschikking opgenomen instelling

Het is mogelijk dat een instelling die bij een groep hoort op een bepaald moment niet meer voldoet aan de vereisten. Als in dat geval de groepsbeschikking wordt ingetrokken, verliezen alle instellingen hun ANBI-status. Om dat te voorkomen, is geregeld dat er geen gevolgen zijn voor de overige instellingen binnen de groep. De instelling die niet meer aan de vereisten voldoet, verliest haar ANBI-status, maar de rest blijft deze status wel behouden.

Belastingdienst Oost-Brabant
kantoor ’s-Hertogenbosch

De Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-Hertogenbosch behandelt de verzoeken van de instellingen die willen worden aangewezen als een ANBI.

Ook is de Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-Hertogenbosch bevoegd voor het toezicht op ANBI’s en het eventueel heffen van verschuldigde schenkingsrechten.

Hoe wordt een instelling door de Belastingdienst als een ANBI aangewezen?

Om als een ANBI te worden aangewezen, moet de instelling een beschikking aanvragen. Dit doet u door een aanvraagformulier in te vullen. U kunt dit aanvraagformulier aanvragen bij de BelastingTelefoon. U kunt het aanvraagformulier ook aanvragen bij:

Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-Hertogenbosch
ANBI Team
Postbus 70505
5201 CG ’S-HERTOGENBOSCH

Het aanvraagformulier groepsbeschikkingen kunt u alleen schriftelijk bij Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor 's-Hertogenbosch aanvragen. U vult het formulier volledig in en stuurt het retour naar de Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor 's-Hertogenbosch.

Om een beschikking aan te vragen heeft uw instelling een fiscaal nummer nodig. Dat kunt u aanvragen bij het belastingkantoor in uw regio.

Een voor beroep of bezwaar vatbare beschikking

Na het indienen van het aanvraagformulier beslist de Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-Hertogenbosch op dit verzoek met een voor bezwaar en beroep vatbare beschikking.

Als de instelling niet als een ANBI wordt aangewezen, kunt u:

·	de punten aanpassen die in de afwijzende beschikking worden genoemd om alsnog aan de voorwaarden te voldoen en daarna een nieuw verzoek indienen

·	binnen 6 weken na dagtekening van de afwijzende beschikking bezwaar maken

·	na een afwijzing op het bezwaar binnen 6 weken na dagtekening van de afwijzing in beroep gaan

Welke verplichtingen heeft een ANBI?

·	Een ANBI blijft voldoen aan de bepalingen uit het ANBI-regeling.

·	Een ANBI vult jaarlijks een controleformulier in (dat wordt toegezonden door de Belastingdienst) en stuurt dit binnen de gestelde tijd terug.

·	Een ANBI geeft op verzoek van de Belastingdienst inzage in de administratie.

·	Een ANBI geeft wijzigingen in het correspondentieadres door bij het eigen belastingkantoor.

·

Een ANBI meldt wijzigingen die van invloed kunnen zijn op de ANBI-status bij de Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-Hertogenbosch. Dit kan bijvoorbeeld een wijziging zijn in de doelstelling, de samenstelling van het bestuur, de beloningen en/of vacatiegelden, of de besteding van een eventueel positief saldo bij opheffing.

Als een ANBI zich niet aan deze verplichtingen houdt, kan dat betekenen dat de instelling niet meer als een ANBI wordt aangewezen. Ook kan het zijn dat de status van ANBI met terugwerkende kracht wordt ingetrokken. Dit kan fiscale gevolgen hebben.

In de volgende gevallen kan schenkings- of successierecht zijn verschuldigd:

·	Als een ANBI een uitkering doet die niet voor 90% in het algemeen belang is, moet de ANBI daarvan aangifte doen bij de Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-Hertogenbosch.

·	Als een ANBI een erfenis of schenking ontvangt in het kader van het algemeen belang. Bij een schenking moet de ANBI daarvan aangifte doen bij de Belastingdienst/Oost-Brabant/kantoor ’s-Hertogenbosch.