Het ontstaan van Rotary
Het begon met Paul Harris
Paul Harris (1868-1947) is de grondlegger van Rotary International (RI). Hij wordt op 19 april geboren in Racine, Wisconsin (VS). Op driejarige leeftijd verhuist hij naar Wallingford, Vermont en wordt vanaf dat moment opgevoed door zijn grootouders. In de autobiografie 'My Road to Rotary' beschrijft Harris hoe de rust en de vriendelijkheid van Vermont hem uiteindelijk inspireerden tot het oprichten van Rotary.
Na zijn examen in 1891 neemt Paul Harris vijf jaar de tijd om te reizen en zoveel mogelijk van de wereld te zien voor hij zich vestigt als advocaat. In die periode heeft hij verschillende baantjes, waaronder journalist, leraar, cowboy, barman. Ook werkt hij op een boot die een lijndienst met Engeland onderhoudt en als verkoper voor een graniethandel, met als afzetgebied de VS en Europa. Na precies vijf jaar vestigt hij zich in Chicago.
Op 23 februari 1905 komt hij met enkele vrienden bijeen en samen bespreken zij de gedachte van een club voor vooraanstaande zakenlui. Rotary is uit dat eerste samenzijn voortgekomen. Binnen enkele jaren verbreidt de gedachte van Rotary zich. Op de eerste conventie van National Association of Rotaryclubs in 1910 wordt Paul Harris tot eerste president van Rotary benoemd.
Ook na zijn ambtstermijn als president bleef Paul reizen en de boodschap van Rotary verspreiden in de VS en elders. Paul schreef verscheidene boeken over het ontstaan en de ontwikkeling van Rotary, maar ook van zijn reizen gaf hij gedetailleerde beschrijvingen in boekvorm uit. Paul Harris overleed op 27 januari 1947.
Wallingford, toen en nu
Paul Harris ’s hometown 100 jaar later
Tekst en foto’s Ron Nieuwenhuizen
Wat is er gebeurd in een klein New England (USA) dorpje in een eeuw en enkele tientallen jaren geleden. Wat zijn de veranderingen, zichtbaar en op een andere manier?
Het dorp Wallingford, Vermont, waar we het over hebben, draagt een speciale herinnering voor Rotarians sinds Paul Harris - de oprichter van Rotary - in zijn boek 'My Road to Rotary' beschreef hoe hij daar bij zijn grootouders opgroeide. In het boek vertelt hij hoe het dorp en haar omgeving er uit ziet.
Het was op een zomernacht in juli 1871 als de drie-jarige Paul aankomt met de 11:00 uur trein met zijn vader en vijf jarige broertje Cecil op het stationnetje van Wallingford.
Zij kwamen van hun huis in Racine (Wisconsin) via Milwaukee met de Great Lakes Steamer Oneida, waarna zij de trein namen naar Buffalo (staat New York).
Zij waren versleten alles was donker alleen een licht van een lantarentje van Paul’s opa Howard Harris bracht hun naar Harris Home ongeveer 2 huizenblokken verder.
Paul's oma Pamela Rustin Harris wachtte hun op bij de keukendeur en verwelkomde hun met een hartelijke kus, ze had een kan verse melk klaar, rijpe blauwe bessen en warm brood. Morgen zou hun nieuwe leven beginnen.
Dit was Paul Harris' eerste ervaring op de hartelijke gastvrijheid van de mensen van Otter Creek Valley in West-central Vermont.
De aanleiding van ons bezoek was het lezen van het boek 'My Road To Rotary' van Paul Harris, geschreven in 1945.
In oktober 2004 reden mijn vrouw Ineke en ik Wallingford binnen en volgden de weg naar the Paul P.Harris Memorial Building, het uit rode stenen gebouwde schoolhuisje van Wallingford. De meeste huizen in New England zijn gebouwd in hout dus het was niet moeilijk om de school te vinden die opgericht was door James Rustin Great, Grandfather van Paul Harris in 1818.
De school is vanaf 27 oktober 1947 eigendom van de plaatselijke Rotaryclub en ingericht als een memorial building, gebruikt voor Rotary bijeenkomsten en als Paul Harris museum.
De club zelf heeft het charter ontvangen op 25 juli 1928.
Het was zoals ik verwacht had gesloten maar ik was niet van plan zomaar door te rijden naast het gebouw is een advocaten kantoor er kwam iemand naar buiten het was de advocaat zelf en was spontaan bereid iemand te zoeken voor de sleutel, hij nam me mee naar de buurman de tandarts die zat ook bij de Rotary maar had geen sleutel.
Weer terug naar het kantoor met de advocaat, hij wist wel het telefoonnummer van de President. Na een paar tel. gesprekken had hij de President aan de lijn en die zou binnen 10 minuten aanwezig zijn.
Het gevolg was een complete rondleiding door het museum , met alle scripty’s van Paul zijn boeken en reizen. Er is ook nog een 16mm film te zien van een bezoek van Paul op 3 juni 1933 waar je een indruk krijgt hoe het dorp er toen zag.
De laatste keer dat Paul Harris Wallingford bezocht was in 1935 , Paul schonk het museum al zijn banners (vaantjes) die hij op zijn reizen had ontvangen.
Fox´s Pond of zoals Paul het noemde in zijn boek als Elfin Lake, was in 1935 weer een uitdaging voor de toen 67 jarige Paul om het meer toch nog een keer over te zwemmen
ongeveer 800 meter en na even rusten weer terug.
Nadat Russ Lattuca (ex.president Wallingford) gehoord had dat ik ook het boek gelezen had nam hij ons mee naar alle bekende plekjes van Paul Harris uit zijn boek 'My Road To Rotary' dezelfde rondleiding die de International Rotary Presidenten krijgen en ik moet zeggen het is of de tijd heeft stilgestaan in Wallingford en kan me ook beter voorstellen hoe Paul Harris zijn Rotary service gevoel heeft gekregen vanuit zijn jongensjaren bij zijn oma en opa.
Ron Nieuwenhuizen